ISO 45001 eisen – dit moet u geregeld hebben voor certificering

Een veilige werkomgeving is niet alleen een wettelijke verplichting, maar ook een belangrijk onderdeel van goed ondernemerschap. Met een ISO 45001-certificaat toont u aan dat uw organisatie arbeidsveiligheid structureel organiseert en continu verbetert.
De ISO 45001-eisen richten zich onder andere op het identificeren van risico’s en kansen, het betrekken van medewerkers, het naleven van wet- en regelgeving, het vastleggen van verantwoordelijkheden en het continu verbeteren van het arbomanagementsysteem.

Maar wat moet u precies geregeld hebben om aan deze eisen van de norm te voldoen?
In deze blog leest u welke onderdelen ISO 45001 van u vraagt, hoe u ze in de praktijk toepast en waar u op moet letten tijdens de certificering.

Wat is ISO 45001?

ISO 45001 is de internationale norm voor arbeidsveiligheid en gezondheidsmanagement. De norm helpt organisaties om risico’s te beperken, ongevallen te voorkomen en medewerkers te beschermen.

De eisen zijn gebaseerd op een duidelijke structuur: beleid, planning, uitvoering, controle en verbetering. Zo ontstaat een veiligheids- en gezondheidsmanagementsysteem (VMS) waarmee u veiligheid niet aan toeval overlaat, maar onderdeel maakt van uw bedrijfsvoering.

Wat zijn de belangrijkste eisen van ISO 45001?

ISO 45001 bestaat uit tien hoofdstukken, waarvan hoofdstukken 4 tot en met 10 de daadwerkelijke eisen bevatten. Hieronder leest u in begrijpelijke taal wat u moet regelen om aan de norm te voldoen.

1. Context van de organisatie

U moet kunnen aantonen dat u begrijpt welke interne en externe factoren invloed hebben op arbeidsveiligheid. Denk aan:

• uw type werkzaamheden en risico’s,

• de eisen van klanten en leveranciers,

• en de relevante wet- en regelgeving.

Ook brengt u in kaart wie uw belanghebbenden zijn (zoals medewerkers, opdrachtgevers en toezichthouders) en wat hun verwachtingen zijn op het gebied van veiligheid.

2. Leiderschap en betrokkenheid

De directie speelt een centrale rol binnen ISO 45001. U moet laten zien dat het management actief betrokken is bij het veiligheidsbeleid en verantwoordelijkheid neemt voor het resultaat. Dat betekent:

• het vaststellen van een veiligheidsbeleid,

• het toewijzen van verantwoordelijkheden,

• en het zorgen voor voldoende middelen en communicatie.

Leiderschap betekent ook dat veiligheid zichtbaar wordt uitgedragen binnen de organisatie.

3. Planning

In deze fase brengt u alle risico’s en kansen in kaart die van invloed zijn op veiligheid en gezondheid.
Dat doet u door:

• een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) uit te voeren,

• duidelijke veiligheidsdoelstellingen vast te leggen,

• en een plan van aanpak op te stellen om verbeteringen door te voeren.

De planning vormt het fundament van het veiligheidsmanagementsysteem.

4. Ondersteuning

Om uw beleid succesvol uit te voeren, zijn middelen en bewustwording essentieel. ISO 45001 vraagt dat u zorgt voor:

• voldoende gekwalificeerd personeel,

• regelmatige communicatie over veiligheid,

• en opleidingen of toolboxmeetings om kennis en bewustzijn te vergroten.

Daarnaast moet documentatie goed worden beheerd, zodat procedures en registraties overzichtelijk en actueel blijven.

5. Uitvoering

Het veiligheidsbeleid moet niet alleen op papier staan, maar ook in de praktijk zichtbaar zijn. ISO 45001 vraagt dat u:

• maatregelen neemt om risico’s te beheersen,

• incidenten registreert en opvolgt,

• en processen inricht voor noodsituaties en ongevallen.

Ook leveranciers en onderaannemers moeten worden beoordeeld op hun veiligheidsbeleid als ze onderdeel uitmaken van uw werkzaamheden.

6. Evaluatie van prestaties

Meten is weten. Daarom moet u regelmatig controleren of het systeem goed functioneert.
Dat doet u via:

• interne audits,

• monitoring van veiligheidsdoelen,

• en een jaarlijkse directiebeoordeling waarin de resultaten worden besproken.

Auditors willen zien dat u niet alleen controleert, maar ook daadwerkelijk actie onderneemt bij afwijkingen.

7. Verbetering

Geen enkel systeem is perfect. ISO 45001 verwacht dat u continu werkt aan verbetering. Dat betekent dat u:

• incidenten en bijna-ongevallen onderzoekt,

• oorzaken analyseert,

• en structurele maatregelen neemt om herhaling te voorkomen.

Zo groeit uw organisatie stap voor stap naar een steeds hoger veiligheidsniveau.

Praktische voorbereiding op certificering

Wilt u ISO 45001-certificering behalen? Dan is het verstandig om de volgende zaken vooraf goed te regelen:

• Een actuele RI&E en plan van aanpak.

• Een helder veiligheidsbeleid met meetbare doelstellingen.

• Aantoonbare betrokkenheid van de directie.

• Registraties van toolboxmeetings, incidenten en audits.

• Duidelijke communicatie over veiligheid richting medewerkers en leveranciers.

Een nulmeting is vaak een goed startpunt. Daarmee brengt u in kaart waar uw organisatie nu staat ten opzichte van de norm en wat er nog verbeterd kan worden.

Wat levert ISO 45001 op?

ISO 45001 gaat verder dan voldoen aan regels. De norm helpt u om structureel te werken aan een veilige, gezonde en gemotiveerde organisatie. De voordelen in de praktijk:

• Minder ongevallen en verzuim.

• Hogere betrokkenheid en tevredenheid van medewerkers.

• Aantoonbare naleving van de Arbowet.

• Meer vertrouwen van klanten en opdrachtgevers.

• Een sterkere reputatie als verantwoord werkgever.

Conclusie

ISO 45001-certificering vraagt om duidelijke structuur, betrokkenheid en continue verbetering. Door beleid, risico’s, uitvoering en evaluatie goed te organiseren, voldoet u niet alleen aan de norm, maar bouwt u aan een organisatie waarin veilig werken vanzelfsprekend is.

ISO 45001 is daarmee geen verplichting, maar een waardevolle investering in mensen, continuïteit en kwaliteit.

Begeleiding bij ISO 45001

Wilt u weten of uw organisatie klaar is voor certificering of hulp bij het opzetten van een veiligheidsmanagementsysteem? Bij Diks Process Support begeleiden wij bedrijven stap voor stap, van nulmeting tot audit en onderhoud. Onze aanpak is praktisch, duidelijk en afgestemd op uw dagelijkse bedrijfsvoering.

Neem gerust contact met ons op voor een vrijblijvend adviesgesprek.