VacaturesVerricht uw bedrijf straatwerkzaamheden? Dan moet u momenteel extra opletten. De Nederlandse Arbeidsinspectie voert in 2025 en 2026 verscherpte controles uit bij straatwerk, met nadruk op fysieke belasting en blootstelling aan kwartstof. Constateren zij hierbij overtredingen? Dan kunnen zij uw projecten per direct stilleggen. Ook opdrachtgevers en ontwerpcoördinatoren worden daarbij aangesproken op hun verantwoordelijkheid. Hoe zit dat precies?
Waarop controleert de Arbeidsinspectie bij straatwerk?
De regels voor veilig en gezond bestraten zijn vastgelegd in de Arbocatalogus Bestratingen en CROW-publicatie 324. Het uitgangspunt is dat bestrating machinaal of mechanisch moet worden aangebracht. Toch blijkt uit de praktijk dat er nog te vaak handmatig wordt gewerkt, terwijl dat vermeden kan worden. Handmatig bestraten mag slechts in uitzonderlijke gevallen – onder strikte voorwaarden – én met een onderbouwd straatwerkplan. Als er tóch handmatig gewerkt wordt, zonder dat dit noodzakelijk of verantwoord is, kan dit leiden tot lichamelijke schade bij werknemers. Hierbij mag de blootstelling tot kwartstof niet onbenoemd blijven: dit kan leiden tot stoflongen (silicose). Werkgevers zijn verplicht om hier maatregelen tegen te nemen, zoals nat werken, bronafzuiging of het dragen van adembescherming. Houdt uw organisatie zich niet aan de regels? Dan grijpt de Arbeidsinspectie in op basis van artikel 28 van de Arbowet: bij ernstig gevaar voor personen wordt het werk direct stilgelegd.
Handhaving in de praktijk
Brancheorganisatie Straatwerk Nederland signaleert dat inspecties van de Arbeidsinspectie steeds vaker leiden tot directe stillegging van het straatwerk, op basis van onder andere “Het niet zoveel als redelijkerwijs mogelijk beperken van de gevaren van fysieke belasting door overschrijding van de gezondheidsrichtlijnen als gevolg van handmatig straten (ongeacht gewicht stenen en tegel).” Met gezondheidsrichtlijnen werd hierbij gedoeld op het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten, registratierichtlijn D004 Aspecifieke lage rugklachten en D005 Artrose van de knie (gonartrose). De Arbeidsinspectie hanteert in haar handhaving concrete criteria, zoals het structureel langer dan dertig minuten per dag werken in een voorovergebogen houding met een rughoek van meer dan veertig graden, of meer dan zestig minuten per dag knielend of hurkend werken. Uit aanvullend onderzoek van Bouwend Nederland blijkt bovendien dat bij 22 procent van 200 onderzochte straatwerkprojecten de werkzaamheden daadwerkelijk zijn stilgelegd. Deze cijfers bevestigen dat u nu actie moet ondernemen voor een veilige werkomgeving.
Wat kunt u doen?
Wilt u problemen bij een inspectie voorkomen? Dan is het cruciaal dat straatwerk zoveel mogelijk machinaal of mechanisch wordt uitgevoerd. In situaties waarin handmatig werken echt onvermijdelijk is, moet u zich strikt houden aan de gezondheidsrichtlijnen. Zo geldt een maximale tilnorm van 4 kilogram per steen en 9,5 kilogram per tegel. Op de werkplek moeten geschikte tilhulpmiddelen aanwezig zijn. Daarnaast is het belangrijk dat medewerkers voldoende rust krijgen: minimaal twee keer per dag een pauze van een half uur, en verspreid over de dag zes tot twaalf korte onderbrekingen van vijf tot tien minuten. Door taken af te wisselen en regelmatig andere werkzaamheden te verrichten (taakroulatie), wordt de fysieke belasting verlaagd. Ook de totale werkduur speelt een rol: bij fysiek zwaar werk mag een werkdag niet langer duren dan zes uur. Alleen door deze richtlijnen te volgen, beperkt u de kans op letsel én voorkomt u ingrijpen door de Arbeidsinspectie.
Wilt u zeker weten dat uw project voldoet aan de actuele eisen, en dat u uw medewerkers een veilige werkplek biedt? Neem dan contact met ons op. Wij denken graag met u mee over een verantwoorde werkinrichting en helpen bij het opstellen van een goed straatwerkplan. Zo voorkomt u stillegging, boetes en aansprakelijkheid achteraf – en draagt u actief bij aan duurzame inzetbaarheid in de sector.